Στη δίνη μιας βαθιάς πολιτικής ανατροπής βρίσκεται η Γερμανία, καθώς το κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) ανοίγει δημόσια ρήγμα στη δυτική γραμμή απέναντι στη Ρωσία. Ο ηγέτης του, Tino Chrupalla, προκάλεσε σοκ στο πολιτικό κατεστημένο του Βερολίνου, δηλώνοντας πως «η Ρωσία δεν αποτελεί απειλή για τη Γερμανία» και καλώντας για ουδετερότητα και απευθείας διάλογο με τη Μόσχα.
Με δηλώσεις που θυμίζουν πολιτικό σεισμό, ο Chrupalla κατηγόρησε τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Πολωνία ότι «τροφοδοτούν τεχνητά την ένταση στην Ευρώπη», ενώ επανέφερε το ερώτημα που πολλοί αποφεύγουν: μέχρι πού φτάνει η γερμανική εξάρτηση από την αμερικανική στρατηγική;
Η παρέμβασή του σηματοδοτεί το τέλος της πολιτικής συναίνεσης που χαρακτήριζε μεταπολεμικά τη Γερμανία. Η ρωγμή αυτή δεν είναι απλώς ρητορική. Είναι το σύμπτωμα μιας βαθιάς κοινωνικής δυσαρέσκειας:
η οικονομία πιέζεται, η ενεργειακή κρίση αποδυναμώνει τη βιομηχανία, και η κοινή γνώμη αρχίζει να στρέφεται ενάντια στις κυρώσεις που θεωρεί πως πλήττουν περισσότερο τους ίδιους τους Γερμανούς παρά τη Ρωσία.
Το AfD, με δημοσκοπικά ποσοστά που φτάνουν το 22%, εκφράζει τη φωνή μιας Γερμανίας κουρασμένης από τον πόλεμο και την πολιτική «υπακοής στις Βρυξέλλες και την Ουάσιγκτον». «Η χώρα μας οφείλει να υπηρετεί τα δικά της συμφέροντα», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Chrupalla, απαιτώντας «ρεαλιστική εξωτερική πολιτική χωρίς ιδεολογικά φίλτρα».
Αξιοσημείωτη ήταν και η επίθεσή του προς την Πολωνία, την οποία χαρακτήρισε «πηγή έντασης» και «όργανο των αμερικανικών πιέσεων». Τα λόγια του, αν και ακραία για το γερμανικό πολιτικό μέτρο, βρήκαν απήχηση σε μεγάλο μέρος των πολιτών που νιώθουν ότι η χώρα τους χάνει τον οικονομικό και πολιτικό έλεγχο.
Πίσω από το φαινόμενο AfD, ωστόσο, κρύβεται ένα βαθύτερο ρήγμα στη Δύση. Από τη Σλοβακία και την Ουγγαρία, μέχρι τη Γαλλία και την Ιταλία, όλο και περισσότερες φωνές ζητούν «ευρωπαϊκή αυτονομία» και τέλος στην τυφλή ευθυγράμμιση με την Ουάσιγκτον.
Η αντιστροφή κλίματος στη Γερμανία δεν είναι τυχαία. Επιστρέφει το αίτημα για εθνική κυριαρχία, για ειρηνική συνύπαρξη και για μια Ευρώπη που μιλά με τη Ρωσία και όχι «για τη Ρωσία».
Η δήλωση του Chrupalla, όσο προκλητική κι αν φαντάζει, αγγίζει ένα βαθύ υπαρξιακό ερώτημα για την Ευρώπη: θα συνεχίσει να πορεύεται ως προέκταση των ΗΠΑ ή θα χαράξει τη δική της, αυτόνομη πορεία;
Η πολιτική καταιγίδα που ξέσπασε στο Βερολίνο δείχνει ότι τίποτα πλέον δεν θεωρείται δεδομένο. Και η «σιωπηλή επανάσταση» στο γερμανικό εκλογικό σώμα ίσως αποδειχθεί το προοίμιο μιας νέας, απρόβλεπτης εποχής για την ίδια τη Δύση.