Αντιπροσωπεία στην Ουάσινγκτον για Συμφωνία Στρατηγικών Ορυκτών: Ουκρανία και ΗΠΑ Στην Καρδιά Διαπραγματεύσεων
Η Ουκρανία πρόκειται να αποστείλει αυτή την εβδομάδα αντιπροσωπεία στην Ουάσινγκτον με στόχο τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων σχετικά με τη συμφωνία για τα στρατηγικής σημασίας ορυκτά της χώρας. Η συμφωνία αφορά την εξασφάλιση προνομιακής πρόσβασης για τις ΗΠΑ σε σπάνια ορυκτά που βρίσκονται στην Ουκρανία, αντάλλαγμα για τη στρατιωτική και οικονομική βοήθεια που έχει παράσχει η Ουάσινγκτον στο Κίεβο από την αρχή της ρωσικής εισβολής το 2022.
Η αντιπροσωπεία θα περιλαμβάνει υψηλόβαθμους αξιωματούχους από τα υπουργεία Οικονομίας, Εξωτερικών, Δικαιοσύνης και Οικονομικών, με σκοπό να προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις πάνω σε αυτό το «στρατηγικό» κείμενο, όπως δήλωσε η αντιπρόεδρος της ουκρανικής κυβέρνησης, Γιούλια Σβιριντένκο, μέσω ανάρτησής της στο μέσο κοινωνικής δικτύωσης X. Σύμφωνα με τη Σβιριντένκο, η συμφωνία αντανακλά τη «δική μας κοινή δέσμευση να οικοδομήσουμε μια στέρεη και διαφανή σύμπραξη» μεταξύ των δύο χωρών.
Το ζήτημα των στρατηγικών ορυκτών, όπως οι σπάνιες γαίες, έχει αποκτήσει ιδιαίτερη σημασία, δεδομένου ότι οι ΗΠΑ επιδιώκουν να εξασφαλίσουν τον έλεγχο σε αυτές τις πολύτιμες πρώτες ύλες, οι οποίες είναι κρίσιμες για την παραγωγή σύγχρονων τεχνολογιών, όπως τα ηλεκτρονικά και τα συστήματα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Η συμφωνία αυτή θεωρείται ένα σημαντικό βήμα για την ενίσχυση των οικονομικών σχέσεων και της στρατηγικής συνεργασίας μεταξύ Ουκρανίας και ΗΠΑ, ιδίως καθώς οι δύο χώρες επιδιώκουν να προχωρήσουν σε βάθος τις εμπορικές και πολιτικές τους σχέσεις, ενώ παράλληλα η Ουκρανία συνεχίζει να αναζητά στήριξη για την αντεπίθεση της κατά της ρωσικής επιθετικότητας.
Ωστόσο, το νέο σχέδιο συμφωνίας που προτάθηκε έχει προκαλέσει ανησυχία στην Ουκρανία, καθώς περιγράφεται από αρκετούς Ουκρανούς βουλευτές και μέσα ενημέρωσης ως πολύ μειονεκτικό για το Κίεβο. Η συμφωνία αποζητά από την Ουκρανία να παραχωρήσει εκτενή δικαιώματα εκμετάλλευσης των σπάνιων ορυκτών της, χωρίς να προσφέρει αντίστοιχες εγγυήσεις ασφαλείας για την προστασία της χώρας από μελλοντικές ρωσικές επιθέσεις.
Η συμφωνία για τα στρατηγικά ορυκτά, η οποία είναι στενά συνδεδεμένη με τη βοήθεια που έλαβε η Ουκρανία από τις ΗΠΑ κατά τη διάρκεια του πολέμου, υπήρξε αντικείμενο έντονης διαπραγμάτευσης. Η πρώτη απόπειρα υπογραφής μιας συμφωνίας-πλαισίου είχε αποτύχει τον Φεβρουάριο, λόγω της έντονης αντιπαράθεσης μεταξύ του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι και του τότε Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ. Ο Τραμπ είχε προειδοποιήσει τον Ζελένσκι ότι η απόρριψη της συμφωνίας θα είχε σοβαρές συνέπειες για τη χώρα του.
Σύμφωνα με τα μέσα ενημέρωσης, οι ΗΠΑ θεωρούν τη συμφωνία απαραίτητη για την ανταλλαγή της βοήθειας που έχουν παράσχει στην Ουκρανία, ενώ από την πλευρά της, η Ουκρανία ζητά αμερικανικές εγγυήσεις ασφαλείας ώστε να εξασφαλίσει την προστασία της από μελλοντικές ρωσικές επιθέσεις. Ωστόσο, η νέα εκδοχή του εγγράφου δεν περιλαμβάνει αυτές τις εγγυήσεις, κάτι που έχει προκαλέσει ανησυχία στην Κίεβο.
Παρά τις διαφωνίες γύρω από τη συμφωνία, οι Ουκρανοί αξιωματούχοι έχουν επιλέξει να μην επικρίνουν ανοιχτά το νέο κείμενο, προσπαθώντας να διατηρήσουν τη στρατηγική συνεργασία με τις ΗΠΑ και να εξασφαλίσουν τη συνέχιση της στρατιωτικής και οικονομικής βοήθειας. Ο Ουκρανός υπουργός Εξωτερικών, Αντρίι Σιμπίχα, περιορίστηκε να δηλώσει ότι η Ουκρανία επιθυμεί να καταλήξει σε μια «αμοιβαία αποδεκτή» συμφωνία, χωρίς να αναιρέσει τις δεσμεύσεις της απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η Ουκρανία, με στόχο τη διατήρηση των σχέσεων με τη Δύση, αναμένεται να προσπαθήσει να βρει ισχυρές υποστηρικτικές εγγυήσεις ασφαλείας από τις ΗΠΑ, προκειμένου να εξασφαλίσει μακροπρόθεσμη προστασία έναντι των ρωσικών απειλών. Ωστόσο, οι διαπραγματεύσεις για την επίτευξη συμφωνίας παραμένουν περίπλοκες και αβέβαιες.
Αυτή η αντιπροσωπεία και οι συνομιλίες με τις ΗΠΑ αντανακλούν τις γεωπολιτικές ισχυρές αναγκαίες ισορροπίες για την Ουκρανία, η οποία προσπαθεί να ενισχύσει τη στρατηγική της συνεργασία με τη Δύση, ενώ ταυτόχρονα διατηρεί την ανάγκη για ασφάλεια και σταθερότητα στην περιοχή.