Η μάσκα έπεσε. Μία επιστολή-καταπέλτης από τον Ευρωπαίο Επίτροπο Υγείας και Ευζωίας των Ζώων, Όλιβερ Βάρχεϊ, προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Κωνσταντίνο Τσιάρα, αποκαλύπτει το ψέμα που η κυβέρνηση επαναλάμβανε εδώ και μήνες: ότι «δεν χρειάζεται εμβολιασμός» για την ευλογιά των προβάτων και των αιγών.
Το έγγραφο, που βρίσκεται στο γραφείο του υπουργού από τις 6 Οκτωβρίου, καταρρίπτει πλήρως αυτή τη γραμμή. Ο Επίτροπος είναι σαφής: τα μέτρα που εφαρμόζονται δεν αποδίδουν. Η νόσος εξαπλώνεται, χιλιάδες ζώα θανατώνονται, ενώ η Ελλάδα απειλείται πλέον με κυρώσεις και εμπάργκο εξαγωγών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει ο Βάρχεϊ, πάνω από 285.000 πρόβατα και αίγες έχουν σφαγιαστεί, με 400 νέες εστίες μόλις στους δύο τελευταίους μήνες. Παρά τα επανειλημμένα σήματα κινδύνου από τις ευρωπαϊκές υπηρεσίες, η Αθήνα επιμένει στη σιωπή και στην άρνηση του αυτονόητου: στον άμεσο εμβολιασμό του ζωικού πληθυσμού.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει στη διάθεσή της εμβόλια Jovivacs — δοκιμασμένα, εγκεκριμένα και διαθέσιμα δωρεάν — καθώς και αποθέματα άνω των 4 εκατομμυρίων δόσεων. Κι όμως, η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει υποβάλει καν αίτημα παραλαβής.
Η στάση αυτή προκαλεί την οργή των κτηνοτρόφων, που βλέπουν τα κοπάδια τους να αφανίζονται και τις ενισχύσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ να παραμένουν μπλεγμένες σε λάθη, καθυστερήσεις και υποψίες αδιαφάνειας. Ο Επίτροπος, στην επιστολή του, δεν κρύβει την αγανάκτησή του:
«Υπάρχουν αδιάσειστα στοιχεία ότι τα μέτρα που έχουν εφαρμοστεί εδώ και έναν χρόνο δεν σταματούν την εξάπλωση. Ο εμβολιασμός είναι απαραίτητος και επείγει».
Η Ευρωπαϊκή Ένωση ήδη επιβάλλει απαγόρευση μεταφοράς μικρών μηρυκαστικών έως το τέλος του 2025, ενώ προειδοποιεί για επέκταση του εμπάργκο σε γαλακτοκομικά και δέρματα, εφόσον δεν ληφθούν μέτρα. Τα πρόστιμα θεωρούνται πλέον αναπόφευκτα αν η κυβέρνηση δεν αλλάξει στάση.
Η αποστολή εμπειρογνωμόνων της ΕΕ (EUVET) είχε επισημάνει από τον Μάιο σοβαρές ελλείψεις: έλλειψη κτηνιάτρων, ανεπαρκή έλεγχο στις μετακινήσεις ζώων και παραβιάσεις των πρωτοκόλλων βιοασφάλειας. Κανένα από αυτά δεν διορθώθηκε.
Η υπόθεση αυτή πλέον ξεπερνά τα όρια ενός διοικητικού λάθους· είναι ζήτημα πολιτικής ευθύνης και αξιοπιστίας. Ο χρόνος τελειώνει: η ΕΕ έχει απλώσει το χέρι της, η λύση υπάρχει, αλλά η κυβέρνηση κωφεύει.
Αν η χώρα δεν προχωρήσει άμεσα σε εμβολιασμό, η ελληνική κτηνοτροφία κινδυνεύει να γονατίσει οριστικά.
Τα ψέματα τελείωσαν — τώρα απαιτούνται πράξεις.