Η ελληνική κτηνοτροφία βιώνει τη δυσκολότερη περίοδο των τελευταίων δεκαετιών. Μετά την πανώλη, την ευλογιά των αιγοπροβάτων και τη θεομηνία «Ντάνιελ», ο κλάδος μετρά απώλειες που ξεπερνούν τις 280.000 ψυχές ζώων, αφήνοντας πίσω του κατεστραμμένες μονάδες, χρέη και απόγνωση.
Από αυτά, 120.000 αιγοπρόβατα χάθηκαν μέσα στη λάσπη της Θεσσαλίας, 58.000 από την πανώλη και πάνω από 40.000 εξαιτίας της ευλογιάς. Η πληγή απλώνεται σε 13 νομούς, από τον Έβρο έως την Κορινθία, και απειλεί να αλλάξει οριστικά τον χάρτη της ελληνικής παραγωγής γάλακτος και κρέατος.
Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, δηλώνοντας έτοιμο να ξεκινήσει αποζημιώσεις, επισημαίνει ότι «οι πόροι υπάρχουν» και ότι έχει ήδη εκδοθεί ΚΥΑ που προβλέπει 250 ευρώ για κάθε καθαρόαιμο ζώο και 220 ευρώ για κάθε ημίαιμο. Οι αποζημιώσεις αυτές θεωρούνται αυξημένες, καθώς πριν τον «Ντάνιελ» κυμαίνονταν μόλις στα 86 ευρώ. Ωστόσο, οι Περιφέρειες κρατούν στα χέρια τους το πότε θα καταβληθούν πραγματικά τα χρήματα, καθώς εκεί εναπόκειται η ολοκλήρωση των καταλόγων με τους πληγέντες.
Παράλληλα, η ηγεσία του ΥΠΑΑΤ βρίσκεται σε επαφή με τις Βρυξέλλες για επέκταση του ευρωπαϊκού Μέτρου 5.2, ώστε να καλυφθεί όχι μόνο η Θεσσαλία, αλλά και όλες οι περιοχές που επλήγησαν. Το μέτρο προβλέπει δωρεάν αντικατάσταση των χαμένων ζώων και οικονομική στήριξη για ζωοτροφές.
Κτηνίατροι και υπηρεσιακοί παράγοντες τονίζουν πως ο έλεγχος της κατάστασης απαιτεί άμεση θανάτωση και ταφή των μολυσμένων ζώων, σύμφωνα με τους κανόνες βιοασφάλειας. Ο ΕΦΕΤ, από την πλευρά του, έχει ήδη ενημερώσει τις γαλακτοβιομηχανίες για την ανάγκη αυστηρής τήρησης των πρωτοκόλλων παραγωγής και μεταφοράς γάλακτος.
Στο πεδίο όμως τα πράγματα είναι πιο σκληρά: ελλείψεις σε προσωπικό, καθυστερήσεις από τους Δήμους στον καθορισμό χώρων υγειονομικής ταφής και αρνήσεις αυτοδιοικητικών να αναλάβουν ευθύνη, καθιστούν την προσπάθεια επίπονη και συχνά αδιέξοδη.
Ο γενικός γραμματέας του ΥΠΑΑΤ, Γιώργος Στρατάκος, υπογράμμισε πως «η διαχείριση της νόσου είναι μια εθνική, συλλογική προσπάθεια. Ένας κρίκος αν σπάσει, όλη η αλυσίδα κινδυνεύει να καταρρεύσει».
Την ίδια στιγμή, συνεχίζεται η συζήτηση γύρω από τη χρήση εμβολίων. Το υπουργείο εμφανίζεται επιφυλακτικό, επικαλούμενο επιστημονικά δεδομένα που δείχνουν χαμηλή αποτελεσματικότητα του πειραματικού εμβολίου, αλλά και κινδύνους για το εξαγωγικό εμπόριο προϊόντων όπως η φέτα, αφού χώρες όπως η Αυστραλία απαγορεύουν εισαγωγές από εμβολιασμένες περιοχές.
Όμως, για τους ανθρώπους της υπαίθρου, το ζήτημα έχει πάψει να είναι τεχνικό· είναι ζήτημα επιβίωσης. Χωρίς τα κοπάδια τους, χωρίς αποζημιώσεις στην ώρα τους και χωρίς καθαρό σχέδιο ανασυγκρότησης, η ελληνική κτηνοτροφία κινδυνεύει να χαθεί μαζί με το χώμα που τη γέννησε.
Η πατρίδα που κάποτε έθρεφε τους λαούς της Μεσογείου με το γάλα, το τυρί και τον ιδρώτα των ανθρώπων της υπαίθρου, σήμερα παλεύει να κρατηθεί όρθια — ανάμεσα στις πλημμύρες, τις ασθένειες και την αβεβαιότητα.