Τι είναι ο Προσωπικός Αριθμός και γιατί αφορά όλους μας
« Ο προσωπικός αριθμός έρχεται για να αλλάξει τις συναλλαγές μας με το κράτος και να αντικαταστήσει ΑΦΜ, ΑΜΚΑ και άλλα μητρώα. Ο Προσωπικός Αριθμός έχει ήδη αρχίσει να ενσωματώνεται στις νέες ταυτότητες. Τι είναι όμως και τι σημαίνει για τον κάθε πολίτη;
Ο Προσωπικός Αριθμός , είναι ο νέος ενιαίος αριθμός ταυτοποίησης κάθε πολίτη. Μια ψηφιακή "υπογραφή", που θα μας συνοδεύει σε όλες τις σχέσεις μας με το Δημόσιο — από τη φορολογία και την κοινωνική ασφάλιση, μέχρι τις τραπεζικές συναλλαγές.
Είναι μοναδικός, μόνιμος και καθολικός. Αντικαθιστά τον ΑΦΜ, τον ΑΜΚΑ και άλλα μητρώα, προσφέροντας απλούστευση, διαφάνεια και ταχύτητα.
Θα έχει διάρκεια ζωής τριάντα έτη μετά τον θάνατο του κατόχου
Δεν θα φαίνεται στην ταυτότητα, αλλά θα είναι αποθηκευμένος στο chip της νέας κάρτας, για λόγους ασφάλειας και προστασίας προσωπικών δεδομένων.
Ο Προσωπίκός αριθμός έχει θεσπιστεί με τον Νόμο 4912/2022, ενώ αποδίδεται αυτόματα σε κάθε πολίτη κατά την έκδοση νέας ταυτότητας ή διαβατηρίου.
Πρόκειται για ένα βήμα προς το ψηφιακό κράτος που υπόσχεται λιγότερη γραφειοκρατία — και περισσότερες ψηφιακές υπηρεσίες με ένα "κλικ".
«Ο Προσωπικός Αριθμός είναι πλέον γεγονός και σταδιακά θα αποτελεί τη βασική ταυτότητα κάθε πολίτη. Το ερώτημα που μένει: Είμαστε έτοιμοι για τη νέα ψηφιακή εποχή του κράτους;»
Στην σημερινή φάση εξέλιξης προς την ψηφιακή διασύνδεση του ανθρώπου με την τεχνολογία ο Προσωπικός αριθμός αποτελεί τον συνδετικό κρίκο των αριθμών που έχουν παραλάβει οι πολίτες από το κράτος Όπως το ΑΜΚΑ και το ΑΦΜ σε ένα ενιαίο πακέτο για κάθε έναν από εμάς ξεχωριστά.
Αυτό σημαίνει πως ο προσωπικός αριθμός μπορεί να γίνει εργαλείο στα χέρια κάθε ενδιαφερόμενου που θα έχει πρόσβαση σε αυτόν.
Ποιες όμως είναι οι ψηφιακές απειλές από την καθιέρωση του ενιαίου αριθμού ταυτοποίησης για κάθε πολίτη;
Η υιοθέτηση του Προσωπικού Αριθμού , στο πλαίσιο του σχεδίου «1 πολίτης – 1 αριθμός – 1 ταυτότητα», φέρνει την Ελλάδα ένα βήμα πιο κοντά στην πλήρη ψηφιοποίηση του Δημοσίου. Ωστόσο, η εφαρμογή αυτού του ενιαίου αριθμού για όλες τις υπηρεσίες του κράτους εγείρει σοβαρές ανησυχίες στον τομέα της κυβερνοασφάλειας και της προστασίας προσωπικών δεδομένων.
1. Ένας αριθμός, πολλά ευάλωτα σημεία
Ο Προσωπικός αριθμός θα χρησιμοποιείται για φορολογικές, ασφαλιστικές, υγειονομικές και διοικητικές υπηρεσίες. Επομένως, η παραβίασή του ισοδυναμεί με ευρεία πρόσβαση σε όλα τα προσωπικά δεδομένα του πολίτη. Αν ένας χάκερ αποκτήσει πρόσβαση στον Προσωπικό αριθμό, είναι πιθανό να:
Υποκλέψει ιατρικές πληροφορίες
Να υποβάλει ψεύτικες δηλώσεις στο όνομα του πολίτη
Να πραγματοποιήσει τραπεζικές απάτες μέσω ταυτοποίησης
Να εκδώσει ψευδείς άδειες ή πιστοποιητικά
2. Πόσο προστατευμένα είναι τα κρατικά ψηφιακά συστήματα;
Παρότι το κράτος διαβεβαιώνει ότι οι υποδομές θα είναι ασφαλείς, οι κυβερνοεπιθέσεις σε δημόσιους φορείς αυξάνονται διεθνώς. Επιθέσεις τύπου ransomware, data leaks ή ακόμα και εκ των έσω διαρροές είναι καθημερινά φαινόμενα, ενώ η Ελλάδα δεν εξαιρείται από αυτά.
Η Αρχή Προστασίας Δεδομένων και οι υπηρεσίες κυβερνοασφάλειας οφείλουν να λειτουργούν προληπτικά και με υψηλά διεθνή στάνταρ ασφαλείας πράγμα το οποίο δυστυχώς δεν συμβαίνει.
Ο Προσωπικός αριθμός, ως καθολικός αριθμός αναγνώρισης, δημιουργεί ζητήματα διαφάνειας:
Ποιος έχει πρόσβαση σε τι;
Ποιες υπηρεσίες μπορούν να συνδέονται με τον αριθμό;
Επιτρέπεται να χρησιμοποιηθεί από ιδιωτικές εταιρείες;
Χωρίς σαφείς απαντήσεις, υπάρχει κίνδυνος για μαζική παρακολούθηση ή κατάχρηση.
Στην Ελλάδα η ίδια η Ελληνική Κυβέρνηση με την χρήση του πρέντατορ καταχράστηκε προσωπικά δεδομένα για παρακολούθηση δημοσίων προσώπων αλλά και ιδιωτών
Ο πολίτης πρέπει να γνωρίζει τι είναι ο Προσωπικός αριθμός, πώς χρησιμοποιείται και πώς να τον προστατεύει. Ελλιπής ενημέρωση δημιουργεί ευκαιρίες για phishing, κλωνοποίηση ταυτότητας και απάτες μέσω e-mail ή SMS.
Η εφαρμογή του Προσωπικού Αριθμού μπορεί να προσφέρει σημαντική απλοποίηση στις σχέσεις του πολίτη με το κράτος. Όμως, χωρίς ένα ισχυρό πλέγμα κυβερνοασφάλειας, διαφάνεια στους χειρισμούς, και ενημέρωση των πολιτών, ο ΠΑ μπορεί να εξελιχθεί σε “ψηφιακή παγίδα” αντί για εργαλείο εξυπηρέτησης.
Εσείς τι νομίζεται ότι θα γίνει τελικά;
Μπορούμε να μην τον αποδεχτούμε; Τι μπορούμε να κάνουμε για να μην τον δεχτούμε.
Είναι γεγονός πως κάποιοι ιδιώτες στράφηκαν στα ένδικα μέσα για την μη αποδοχή του προσωπικού αριθμού αλλά το Στε έκρινε πως είναι συνταγματικός.
Θα πρέπει να γνωρίζουμε πως για να μπορέσει να λειτουργήσει ο προσωπικός αριθμός θα πρέπει προηγουμένως να έχουμε εκδώσει νέα ταυτότητα.
Οι παλιές ταυτότητες λήγουν στο τέλος του 2026.
Αν και το διαβατήριο δεν ατικαθιστά την χρήση της νέας ταυτότητας μπορεί να μας ταυτοποιήσει εξίσου και τα διαβατήρια έχουν διάρκεια 10 ετών.
Στις αρχές Σεπτεμβρίου 2025 θα αποσταλούν οι προσωπικοί αριθμοί μέσω e-mail σε όλους τους Έλληνες πολίτες.
Όσοι λοιπόν δεν θέλουν να αποδεχτούν αυτό τον αριθμό απλά δεν ανοίγουν το
e-mail.
Με αυτή την ενέργεια φαίνεται πως δεν έχουμε ενημερωθεί η πως δεν θέλουμε να ενημερωθούμε και να παραλάβουμε τον προσωπικό αριθμό.
Η καθυστέρηση της αποδοχής ενός τέτοιου μέτρου θα δημιουργήσει δύο παράλληλες συνθήκες. Τους αρνητές και αυτούς που την αποδέχονται.
Σκοπός είναι να επιτευχθεί μια συνθήκη μα δυο μέτρα και δυο σταθμά με σεβασμό στο ανθρώπινα δικαίωμα της ιδιωτικότητας και της προσωπικής ασφάλειας.